نوروفیدبک + مزایا

نوروفیدبک، یک تکنیک پیشرفته و غیرتهاجمی است که هدف آن آموزش مغز برای عملکرد کارآمدتر است. این رویکرد نوآورانه از نظارت لحظه‌ای بر فعالیت مغز برای کمک به افراد در تنظیم عملکرد مغزشان استفاده می‌کند و منجر به بهبود سلامت روان، عملکرد شناختی و سلامت کلی می‌شود. این تکنیک چگونه کار می‌کند؟ آیا اثرات آن پایدار است و برای چه افرادی مناسب‌تر خواهد بود؟

توضیحی درباره نوروفیدبک

نوروفیدبک نوعی بیوفیدبک است که بر مغز تمرکز دارد. این شامل نظارت بر الگوهای امواج مغزی از طریق الکتروانسفالوگرافی (EEG) و ارائه بازخورد مستقیم به فرد است. این بازخورد به افراد کمک می کند تا فعالیت امواج مغزی خود را اصلاح کرده و عملکرد مغزی سالم‌تری را تقویت نمایند. نوروفیدبک بر اساس اصل نوروپلاستیسیته یعنی توانایی مغز برای بازسازی خود با ایجاد اتصالات عصبی جدید در طول زندگی بنا شده است.

نوروفیدبک برای چه بیماری هایی کاربرد دارد؟

نوروفیدبک یکی از روش‌هایی است که در درمان بسیاری از اختلالات و بیماری‌ها نتیجه و عملکرد مثبتی داشته است و با تکرار و تداوم دوره درمانی بسیاری از آن‌ها را برطرف کرده است. برخی از بیماری‌هایی که می‌توان از نوروفیدبک در درمان و بهبودی آنها کمک گرفت عبارتند از:

۱. اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD)

یکی از مستندترین موارد استفاده از نوروفیدبک، درمان ADHD است. مطالعات نشان داده‌اند که نوروفیدبک می‌تواند توجه را بهبود بخشد و عملکرد تحصیلی را در افراد مبتلا به ADHD ارتقا دهد.

۲. اضطراب و افسردگی

این درمان در کاهش علائم اضطراب و افسردگی موثر بوده است. نوروفیدبک با آموزش مغز برای تولید الگوهای امواج مغزی سالم تر، به افراد در مدیریت استرس و بهبود خلق و خویشان کمک می کند.

۳. اختلال طیف اوتیسم (ASD)

این درمان به طور فزاینده ای به عنوان یک درمان تکمیلی برای افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم استفاده می شود. این روش به بهبود تعاملات اجتماعی، مهارت های ارتباطی و کاهش رفتارهای تکراری کمک می‌کند.

۴. آسیب مغزی تروماتیک (TBI)

افراد در حال بهبود از آسیب مغزی تروماتیک می توانند از آموزش نوروفیدبک بهره مند شوند. این روش به بازیابی عملکرد شناختی، کاهش علائمی مانند سردرد و سرگیجه و ارتقای سلامت کلی مغز کمک می کند.

 ۵. اختلالات خواب

نوروفیدبک در درمان اختلالات مختلف خواب از جمله بی خوابی موثر است. این روش با ارتقای فعالیت بهینه امواج مغزی، به افراد در دستیابی به کیفیت و مدت خواب بهتر کمک می کند.

نوروفیدبک چگونه کار می کند؟

نحوه کار نوروفیدبک به صورت زیر است:

ارزیابی اولیه و تشخیص

در اولین جلسه، متخصص نوروفیدبک یک بررسی اولیه از وضعیت ذهنی و مشکلات فرد انجام می‌دهد. این مرحله شامل گفت‌وگو درباره علائم، سوابق پزشکی و نیازهای درمانی است. در برخی موارد، نوار مغزی (EEG) گرفته می‌شود تا الگوهای امواج مغزی مشخص شده و مشکلات احتمالی تشخیص داده شوند.

انتخاب نقاط مناسب مغزی

با توجه به مشکل فرد مانند اضطراب، بیش‌فعالی، اختلال خواب یا میگرن، نقاط خاصی از مغز که نیاز به تقویت یا تعدیل دارند، مشخص می‌شوند. متخصص نوروفیدبک براساس این اطلاعات، برنامه درمانی مناسب را طراحی می‌کند.

قرار دادن سنسورها

سنسورهای EEG روی سر فرد در نقاط مشخصی قرار داده می‌شوند تا فعالیت الکتریکی مغز را ثبت کنند. این سنسورها فقط امواج مغزی را اندازه‌گیری می‌کنند و هیچ‌گونه سیگنالی به مغز ارسال نمی‌شود، بنابراین روش کاملا غیرتهاجمی است.

اجرای تمرینات و ارائه بازخورد

فرد در مقابل یک صفحه نمایش می‌نشیند و با مشاهده یک ویدئو، بازی کامپیوتری یا شنیدن موسیقی که توسط امواج مغزی کنترل می‌شود، تمرین می‌کند.

وقتی مغز در مسیر درست فعالیت کند، بازخورد مثبت از قبیل واضح‌تر شدن تصویر یا پخش صحیح موسیقی دریافت می‌شود و زمانی که الگوهای نامطلوب رخ دهند، بازخورد منفی مثل توقف تصویر یا قطع صدا ارائه می‌شود. این فرایند مغز را تشویق می‌کند که الگوهای عملکردی بهتری را یاد بگیرد.

تقویت و یادگیری تدریجی

جلسات نوروفیدبک به‌صورت مکرر در حدود 20 تا 40 جلسه برگزار می‌شوند، تا مغز به‌تدریج یاد بگیرد الگوهای صحیح را به‌صورت خودکار اجرا کند. این تمرینات مانند ورزش برای مغز عمل کرده و باعث ایجاد تغییرات پایدار می‌شوند.

پایان دوره درمان و تثبیت نتایج

پس از تکمیل جلسات، مغز یاد گرفته است که به‌ صورت خودکار الگوهای بهینه‌تری را حفظ کند. برخی افراد به جلسات تقویتی دوره‌ای نیاز دارند، اما در بسیاری از موارد، نتایج پایدار هستند و فرد نیازی به ادامه درمان نخواهد داشت.

 

نوروفیدبک یک روش ایمن، بدون دارو و مؤثر برای بهبود عملکرد مغز و رفع مشکلاتی مانند اضطراب، بیش‌فعالی، بی‌خوابی و میگرن است که با تنظیم فعالیت‌های مغزی، کیفیت زندگی را افزایش می‌دهد.

آیا نوروفیدبک درمان قطعی دارد؟👇

بهترین سن برای نوروفیدبک

از آنجایی که این روش بیهوشی ندارد و در حین انجام آن نیاز به شرایط ویژه‌ای نیست، برای هر سنی مناسب است. اما پزشکان مناسب‎ترین سن را زمانی می‌دانند که فرد، بدون دغدغه و به راحتی، بتواند در زمان تعیین شده جلوی مانیتور بنشیند.

معمولا سن 5 تا 70 سالگی را مناسب‌‎ترین سن برای انجام نوروفیدبک می‌دانند. طبق تحقیقات انجام شده، هرچه فرد مراجعه‌کننده جوان‌تر باشد، جوابی که از نوروفیدبک تراپی می‎گیرد بهتر و کارآمدتر است.

جهت دریافت نوبت فرم زیر را پر کنید

روش های نوروفیدبک

نوروفیدبک تراپی شامل چند روش می‌شود که بسته به نیاز فرد، پزشک از آنها استفاده می‌کند. این روش‌ها عبارتند از:

نوروفیدبک EEG

نوروفیدبک سطحی یا Electroencephalography Neurofeedback ساده‌ترین روش انجام نوروفیدبک است. در این روش امواج سطحی مغز مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.

نوروفیدبک Slow Cortical Potential یا (SCP-NF)

در روش کورتیکال آهسته، فرکانس‌های خیلی پایین، زیر 1 هرتز، مورد بررسی قرار می‌گیرند. این روش از نوروفیدبک معمولا برای اختلالات ADHD و سردردهای میگرنی بسیار کاربردی است.

نوروفیدبک Lens

این روش که به نام نوروفیدبک پسیو یا کم انرژی نیز شناخته می‎شود، مربوط به بررسی امواج مغزی در زمانی است که فرد در حالت دراز کشیده با چشمانی بسته قرار دارد. از همین رو، این مدل از نوروفیدبک تراپی به فعالیت آگاهانه مغز بیمار نیازی ندارد و تنها به بررسی بخش‌هایی از مغز که فعالیت آنها پایین است می‌پردازد.

نوروفیدبک Lens برای درمان و بهبود اضطراب و افسردگی بسیار کارآمد است.

هموانسفالوگرافی

نوروفیدبک HEG امواج مغزی را براساس جریان خونی که اطراف مغز وجود دارد ثبت می‌کند. به واسطه روش انجام شده در این مدل از نوروفیدبک تراپی، از آن برای درمان بیماری‌هایی مانند میگرن استفاده می‎شود.

نوروفیدبک با نمره Z

روش Z-Score Neurofeedback مبتنی بر اولین روش گفته شده در نوروفیدبک تراپی است. در این متد اطلاعات آماری براساس یک جامعه نرمال تخمین زده می‌شود. تمرکز نوروفیدبک با نمره Z بر روی افزایش یا کاهش بیش از اندازه فعالیت مغز است و به همین جهت برای افرادی که دچار اختلالات خواب و یا بی‌خوابی هستند، بسیار کاربردی است.

نوروفیدبک لورتا

نوروفیدبک عمقی یکی از شناخته‌شده‌ترین روش‌های نوروفیدبک تراپی است. در این روش تمرکز بر روی منشا تولید امواج مغزی است و براساس تجزیه و تحلیل آن‌ها راهکار ارائه می‌دهد.

در روش لورتا جزئیات مغز به خوبی مورد بررسی قرار می‌گیرند و به همین جهت برای اختلالاتی مانند افسردگی، اختلال وسواس فکری-اجباری (OCD) و همچنین اعتیاد بهترین گزینه خواهد بود.

نوروفیدبک f-MRI

این روش هنوز در مرحله تحقیق و بررسی قرار دارد و اطلاعات زیادی در رابطه با کارکرد آن در دسترس نیست اما نحوه فعالیت آن برپایه ثبت امواج مغزی توسط دستگاه MRI است.

دستگاه نوروفیدبک چیست؟

این دستگاه از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است:

• مانیتور که وظیفه پخش تصویر یا صدای مورد نظر را برعهده دارند.
• الکترود در واقع همان سنسورهایی هستند که به سر وصل می‌شوند و امواج مغزی را ثبت می‌کنند.
• پردازشگر مرکزی یا آمپلی فایر که وظیفه پردازش امواج و ارسال آن‌ها بر کامپیوتر را برعهده دارند.
• سیستم کامپیوتری، این بخش متشکل از یک سیستم نسبتا پیچیده است که توانایی تحلیل امواج مغزی فرد را در خود دارد.

مزایای نوروفیدبک

نوروفیدبک مزایای متعددی را ارائه می دهد و آن را به ابزاری ارزشمند برای طیف وسیعی از شرایط و افراد تبدیل می کند. در اینجا برخی از مهمترین مزایا آورده شده است:

۱. غیرتهاجمی و بدون دارو

نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمی و بدون دارو است که آن را به گزینه ای ایمن برای افرادی که به دنبال درمان های جایگزین برای شرایط سلامت روان و عصب شناسی هستند تبدیل می کند. این روش از عوارض جانبی مرتبط با داروها جلوگیری می کند.

۲. بهبود عملکرد شناختی

تمرین منظم نوروفیدبک می تواند عملکردهای شناختی مانند توجه، حافظه و عملکرد اجرایی را تقویت کند. این امر به ویژه برای افراد مبتلا به اختلال نقص توجه و بیش فعالی (ADHD) و سایر اختلالات شناختی مفید است.

۳. کاهش علائم اختلالات روانی

تحقیقات نشان داده است که نوروفیدبک علائم اختلالات مختلف روانی از جمله اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) را کاهش می دهد. نوروفیدبک با تنظیم فعالیت امواج مغزی، به ثبات خلق و خوی و پاسخ های عاطفی کمک می کند.

۴. بهبود کیفیت خواب

بسیاری از افراد پس از آموزش نوروفیدبک، الگوی خواب بهتری را گزارش می کنند. نوروفیدبک با ارتقای فعالیت سالم‌تر امواج مغزی، می‌تواند به افراد در دستیابی به خواب آرام‌تر و باکیفیت‌تر کمک کند.

نوروفیدبک و سلامتی

بسیاری از افراد از کاربردهای بسیار مهم نوروفیدبک بی اطلاع هستند در حالی که این فناوری جدید بسیار موثر و کاربردی است.
نوروفیدبک برای تشخیص سلامت روانی افراد کاربرد دارد، خصوصا امروزه با ببیشتر شدن مشغله و دغدغه های زندگی انسان ها کمتر کسی از سلامت روانی به طور مطلق برخورددار است. با استفاده از این روش می توان سلامت روانی افراد را تشخیص و تضمین کرد.

نکته قابل تامل این است که در درمان با استفاده از روش نوروفیدبک، روند بهبودی تدریجی طی می شود، و این ذهنیت را که نوروفیدبک می تواند مانند یک زود پز عمل کند و درجا اختلالات روانی افراد را درمان کند، را از خودتان دور کنید. زیرا نوروفیدبک ها هم مانند دیگر روش های درمانی نیاز به فرصت دارند تا عملکرد های مغزی را بازسازی کنند.

چگونگی افزایش تمرکز با نوروفیدبک

افزایش تمرکز با نوروفیدبک یکی از راه های جدید با تقویت حافظه است. تمرکز می تواند برای برخی از افراد یک چالش بزرگ باشد. خواه نتیجه ADHD (اختلال کمبود توجه / بیش فعالی) و یا یک زندگی آشفته و روزمره باشد. عدم تمرکز نه تنها می تواند تشدید کننده کلافگی و سردرگمی باشد بلکه گاهی اوقات موجب نا امیدی و دلسردی نیز می گردد. روش های زیادی برای کنترل این اختلال وجود دارد. یکی از آن ها نوروفیدبک است. 

نوروفیدبک با تقویت مغز می تواند به بهبود توانایی تمرکز کمک کند. امواج مغزی نامنظم دلیل بروز مشکلات تمرکز است، بنابراین پرداختن به این مسئله با کمک آموزش نوروفیدبک می تواند تا حد زیادی مشکلات مربوط به تمرکز را حل کند.

چند جلسه نوروفیدبک موثر واقع می شود؟

با گذشت زمان، نتایج حاصل از انجام این درمان به تدریج مشاهده می شود. پیشرفت اولیه در بیشتر مواقع در طی پانزده جلسه قابل مشاهده است. این درمان با  یک برنامه درمانی معمولی شامل 20 تا 60 جلسه است و بسته به شرایط و متناسب به سن و سبک زندگی افراد متفاوت است و به طور میانگین 40 جلسه انجام نوروفیدبک برای دستیابی به نتایج مطلوب کافی است.

تجربه افراد پس از استفاده از روش نوروفیدبک

افرادی که از این روش نوین در علم روانشناسی استفاده کرده اند و از مزایای آن بهره ها جستند، اعتراف کرده اند که اختلالات روانی شان به طور مطلق برطرف شده است و تاثیرات مثبتی را در برخورد های اجتماعی خود مشاهده اند. و از این تغییرات شگرف بسیار راضی بوده اند.

البته این نکته قابل ذکر است که نتایج این درمان به مرور زمان و تقریبا پس 40 مرتبه استفاده از این روش، ظاهر می شود.

کلینیک آرام در شمال تهران، کلینیکی روانشناسی است که  در برگزاری جلسات درمانی نوروفیدبک بسیار پر آوازه بوده و توانسته به بهترین نحو ممکن برای درمان، انواع اختلالات روانی توسط تیم متخصص و روانشناس، ظاهر شود.

رضایت از درمان با نوروفیدبک👇

سوالات متداول

در نهایت..

نوروفیدبک یک تکنیک قدرتمند و غیرتهاجمی است که طیف وسیعی از مزایا را برای سلامت روان، عملکرد شناختی و سلامت کلی به ارمغان می آورد. نوروفیدبک با به کارگیری توانایی طبیعی مغز برای انطباق و یادگیری، روشی ایمن و موثر برای مقابله با شرایط مختلف و ارتقای عملکرد مغز ارائه می دهد.